ขออธิบายถึงบุคคลที่อ้างถึง
Woodrow Wilson ประธานาธิบดี คนที่ 28 ของสหรัฐอเมริกา เจ้าของรางวัลโนเบลสาขาสันติภาพ ปี ค.ศ. 1919
บิดาแห่งรัฐประศาสนศาสตร์ เจ้าของบทความอันเลื่องชื่อ "The Study of Administration" เขียนไว้ในปี ค.ศ. 1887 โดยมีประโยคเด็ดที่โดนใจผู้เขียนว่า
" We are in no danger of using them in a foreign way. We borrowed rice but we do not eat it with chopsticks. We borrowed our whole political language from England but We leave the words........................ out of it..."
(ขอเชิญเพื่อนๆ ถอดใจความได้ตอบอัธยาศัย รับรองไม่ยากเหมือนแปลคลิปเสียงประเด็นร้อนๆ)
วูดโรว์ วิลสัน บอกว่า การบริหารควรแยกออกจากการเมือง แสดงว่า วูดโรว์ มองเห็นอะไรในการเมือง ที่จะมามีส่วนให้การบริหารดูสับสน เรื่องนี้มีมานานกว่า 120 ปีแล้ว
ปัจจุบันนี้ แม้จะมีแนวการบริหารภาครัฐแนวใหม่ (New Public Management) NPM เข้ามาจัดการระบบบริหารราชการ มีแผนยุทธศาสตร์รองรับ มีการปฏิรูประบบราชการตั้งแต่ปี พ.ศ. 2540 จนถึงปัจจับแผนยุทธศาสตร์การบริหารราชการไทย ของ กพร. ปี พศ. 2551 - 2555 โดยใช้หลักธรรมาภิบาล ผู้เขียนในฐานะข้าราชการตัวเล็กๆ คนหนึ่ง ยังมองว่ามันพัฒนาไปเฉพาะแผนปีที่ตั้งไว้ แต่ตัวของข้าราชการนั้นยังกระดิกไปไหนไม่ออก การเมืองยังแทรกอยู่ขุมขน
แม้จะมีการกล่าวว่า "พรรคอะไรทีใหญ่ที่สุดในประเทศไทย" และมีคำเฉลยเล่นๆ คือ
"พรรคข้าราชการไทย" ดูจะไม่เกินความเป็นจริงเลย
ข้าราชการไทยที่ยังต้องอิงแอบกับนักการเมืองเป็นหลัก แต่ทำอย่างไรได้ ในเมื่ออำนาจในการตัดสินใจกำหนดนโยบาย อำนาจในการโยกย้าย ก็คือฝ่ายบริหารบ้านเมือง นั่นคือ รัฐบาล รัฐบาลที่มีนักการเมืองเป็นองค์ประกอบทีสำคัญ นักการเมืองที่มีสิทธิชี้ชัดอะไรได้หลายประการ
แต่ถ้าหากแนวคิดของวูดโรว์ วิลสัน ที่บอกว่า การบริหารควรแยกจากการเมือง มาใช้ในยุคปัจจุบัน มันคงจะเป็นเรื่องที่ซับซ้อนพอสมควร
หากข้าราชการมีอำนาจเกินไป โดยที่ไม่มีฝ่ายการเมืองมาคานไว้ ผลลัพท์คงตกกับ ประชาชนตาดำๆอย่างแน่นอน เหมือนกับทุกวันนี้ที่ฝ่ายการเมืองมีอำนาจอยู่ ประชาชนยังต้องเป็นผู้รับผลอะไรหลายอย่าง โดยที่ไม่ได้ร้องขอ ข้าราชการก็ไม่เว้นเช่นกัน แต่ข้าราชการยังมีโอกาสที่ดีกว่า หากตามน้ำใครมาก็รับ ยุคไหนๆฉันก็รุ่ง ไม่แคร์สายตาใคร นี่ก็เป็นอีกประเภทหนึ่ง
สำหรับข้าราชการที่ดี ก็คงเป็นแบบ
"คนดีที่ติดกับ อยู่ในระบบเลว"
ดังนั้น การบริหารควรแยกจากการเมืองได้ ตามที่วูดโรว์ วิลสัน บอกไว้ คงจะต้องให้ภาคประชาชนเข้มแข็ง สามารถตรวจสอบได้ทั้ง ฝ่ายบริหารพรรคข้าราชการ หรือ ฝ่ายการเมืองพรรคผู้แทน
แล้ววิธีการล่ะ คงจะมีคนถามในใจกันมากมาย ผู้เขียนยังจนด้วยเกล้า แต่คิดไว้ว่าคงจะต้องมีสักวัน แต่มันเริ่มง่ายๆ ที่ตัวของเราก่อนเป็นอันดับแรก
อ้างอิงจาก
บิดาแห่งรัฐประศาสนศาสตร์ เจ้าของบทความอันเลื่องชื่อ "The Study of Administration"